2016 ж. 5 тамыз күні «Пластика полифониясы – түстің күйі» көрмесінің ашылуы

2016 ж. 5 тамыз күні сағат 16.00-де Ә. Қастеев атындағы ҚР Мемлекеттік өнер музейінде қазақстандық белгілі мүсінші Павел Шорохов пен оның ұлы кескіндемеші Дмитрий Шороховтың «Пластика полифониясы – түстің күйі» көрмесінің ашылуы болады.

Көрме Дмитрий Шороховтың 70 жылдық мерейтойына арналған.

Павел Иванович Шорохов 1946 жылы Латвияда дүниеге келді. 1957 жылы Қазақстанға келді. Н.В. Гоголь атындағы көркемсурет училищесін бітірді. 70-жылдардың ортасында Қазақстан мүсін өнерінің есігін ашты. Оның шығармашылығының диапазоны кең де сан қырлы – шағын формадан бастап монументалды жұмыстарға дейін бар. Ағаш, шамот, керамика, мыс, қола, алюминий, гранит, мәрмәр, габбро –шығармашылық ойды жүзеге асыратын қалтарыста жақтан құрал ғана емес, ең алдымен ‒ Павел Шороховтың пластикалық қызыл тілін сайрататын аспабы.  Ол алғашқы жұмыстарын ағашпен жасады. Өзінің ғажап, тіпті өзінің табиғи мәнерлі пластикасының арқасында ағаштың өзі кейде суретшіге композициялық шешімдер жасауға болатынын айтып беретін. «Анамның портреті», «Сайқымазақ», «Керім сұлу», «Сольвейг»  ‒ осының жемісі.

1978 жылы Алматыда Павел Шороховтың «Балалық» атты саябаққа арналған жұмысы пайда болды. Ал екі жыл өткен соң С. Шәріповтің монументалды ескерткіші дүниеге келді. Келесі онжылдықта жұмыстары қаланы көріктендіруге ат салысты: «Ойнап жүрген балалар», «Қоқиқаз» и «Лотостар» (Алматы «Арбатында» – Жібек жолы), «Акробат қыз», «Қабыландар» және «Клоун» (цирк алдында), «Түйелер» («Қазақстан»  қонақ үйінің скверінде) және тағы басқа көптеген жұмыстары бар. Осы уақытта Ғабдуллин, Сызғанов, Орманов, Мұстафин, Рудковский, Есенберлин және т.б. белгілі тұлғаларға портреттік мемориалдық тақталар топтамасы да жасалып шықты.

Портрет жанры Павел Шороховтың шығармашылығында ерекше орын алады.  Бедерлі және қондырғылы портреттердің, монументалды бюстілердің, құлпытастардың, қырықтан астам мемориалдық пртреттік тақталардың авторы болған мүсінші белгілі психологтың дәлдігімен өз кейіпкерлерінің мінез-құлықтарын дөп басады. Оның жұмыстары анатомиялық үш тұғырлы салыстыра қайта құйылып шыққан фотографиялар жеке тұлғалылығымен анық көрінетін тұлғалар мүсінші материалында жүзеге асқан, олар: Қ. Сәтбаев, М. Әуезов, Жамбыл Жабаев, Д. Қонаев, Ғ. Мүсірепов, бұл тізімді одан әрі жалғастыра беруге болады.

Павел Ивановичтің арқасында өздерінің соңынан жарқын келбеттері мен жылы естеліктерін қалдырған кәсібі де, кейде тіпті өмірлік позициясы да әр түрлі жандар мыста қақталған, қолада құйылған  немесе таста қашалған көзқарастарымен біздің өмірімізге көз алмастан қарап тұра береді. Жәнеи олардың әрқайсысы өзінше эмоциналды және экспрессивті ‒ Б. Момышұлының мызғымайтын ерік күші, Қ. Мұхамеджановтың қулана жымиысы, Имашевтің тәкаппар бейнесі және Сәтбаевтың көреген де өткір көздері ‒ бәрі‐бәрі бірін‐бірі қайталамайды.

Өткен ғасырдың соңғы он жылы мен осы ғасырдың алғашқы он жылы ерекше шығармашылық өсуге толылығымен ерекше аталады. Қондырғылы мүсінде дәстүрлі   декоративті‐композициялық шешіммен түрлі материалдардың пластикалық үндесуі мен олардың үйлесуін іздеу міндеті қатар жүреді («Юрмала», «Геологиялық сарын», «Мәңгілік», «Болашақ әке»).

Суретшінің сөзіне қарағанда, ол үшін ең бастысы саябақ мүсіні болып қала бермек. Қала ‒ оның шабыты, оның шеберханасы. Пластикалық өнер қалалық ортада агрессия болмауға тиіс, ол онсыз да жетіп артылады. Адам көшеде, скверде, алаңда эстетикалық және психологиялық жайлылықты, ықшамдылық пен суретшінің қолынан шыққан сұлулықты сезінуі үшін өнер агрессияның орнын толтыруы керек. Сол себепті де оның анималистикаға жүгінуі де орынды («Табын», «Балапан», «Бірқазан» (Астана, 2004). Пленэрге лайықтап жасаған туындылары жасаушыларының бай рухани әлемін ашуға болмайтындай, ырғақ пен көлемнің экспрессивті ойынымен бірге композициялық тұтастығымен, декоративті мәнерлілігімен және эмоционалдық толыққандылығымен ерекшеленеді.

Павел Шороховтың шығармашылық мұрасының географиясы барынша кең ‒ Алматы мен Астана, Арқалық, Балқаш, Талғар, Павлодар, алыс және жақын шет елдерді (Ресей, Германия, Австрия, Италия) қамтыған,жұмыстары жеке меншік коллекциялар мен мемлекеттік музейлерде сақтаулы.

Дмитрий Шорохов 1976 жылы дүниеге келді. 1997 жылы әл­Фараби атындағы ҚазМУ-дің журналистика факультетінің бакалаврын, 1999 жылы магистратурасын үздік дипломға қорғап шықты.  2004 жылы Абай атындағы ҚазҰПУ-дың көркемсурет-графика факультетін бейнелеу өнері және сызу мамандығы бойынша үздік аяқтады. 2000 жылдан  − әл­Фараби атындағы ҚазМУ-дің журналистика факультетінің доценті. 2002 жылы қыркүйекте кандидаттық диссертация қорғады. 2003 жылдан ҚР Суретшілер одағының мүшесі. 20-дан астам қалалық және республикалық деңгейдегі көрмеге қатысты. 2004 жылы екі жеке көрмесін өткізді (галерея «Арт-Нават», А.Ф. «Казкоммерцбанк»). Көктөбедегі күзгі плэнерге қатысты (2005). Жұмыстары Қазақстан мен шет елдердегі жеке коллекцияларда сақтаулы.

Дмитрий Шорохов жарқын палитра суретшісі, қуанышты көңіл‐күй суретшісі.  Суретшінің акварельдік және майлы бояу жұмыстары экспрессивті түстік гаммада орындалғандықтан, оларды қабылдауда ақылдан гөрі сезім басымдық алады. Дмитрий Шорохов жүрегімен қалай сезеді, солай жазады.  Ол өздерінің табиғи жаратылысы жетілген керек-жарақтар, гүлдер, ағаштар, жеміс­жидектер, сулар мен таулар басты орын алатын біртұтас, негізгі, көп түсті әлемді жасайды.

Дмитрийдің саны көп пейзаждарында Қазақстанның кең байтақ табиғаты ‒ шетсіз‐шексіз даласы, заңғар таулары, тұнық сулы көлдері, ғажайып ормандары дәріптеледі. Дмитрий өз туындыларында алтын күз бен жасыл желек жамылған көктемнің, жайқалған жаздың шаттығын береді.

Leave a Reply