Қазақ вальсінің королі Ш.Қалдаяқов жоғары дәрежелі ерекшелік белгісімен марапатталды

Қазақ вальсінің королі Ш.Қалдаяқов жоғары дәрежелі ерекшелік белгісімен марапатталды

Қазақ халқының музыка өнерін дамытудағы ерекше еңбегі үшін Елбасы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жарлығымен Шәмші Қалдаяқовқа ең жоғары ерекшелік дәрежесі – «Қазақстанның Еңбек ері» атағы, ерекше белгісі – «Алтын» ордені берілді. Жұлдыз және «Отан» ордені – композиторға (қайтыс болғаннан кейін).

«Ақ сұңқарым», «Қара көз», «Қайықта», «Ақ садақ», «Ақ маңдайлым» атты көптеген лирикалық әндердің авторы. Композитордың шығармашылық қоржынында 55 ән бар. Әр әннің өзіндік тарихы бар: «Қыз сағынышы» Майра Аймановаға, Қадыр Мырзалиевтің сөзіне жазылған «Тамды аруы» Өзбекстандағы қазақтарға, «Ақ ерке – Ақ жайық», «Көптеген әндер». Сыр сұлуы», «Арыс жағасында», «Арайлым ақ келес» – ел аралап, дүниеге келген.

Оның «Қуаныш вальсі», «Қайдасың», «Бақыт құшағында» атты көптеген әндері көпшіліктің көңілінен шықты. Көрермендерге вальс мотивтері мен дала ән-ертегілерінің үйлесуі ұнады, бірақ дәл сол үшін ол 1959 жылы «қате үндестік үшін» деген сөзбен консерваториядан шығарылды. Қайта қалпына келтірілді, бірақ консерваторияны бірде-бір рет бітірмейді, дегенмен Шәмші жер аударылғандар арасындағы аралықта Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетінің екі курсын бітірді.

Композитордың әндерін 50-жылдардың хас шебері Ришат Абдуллиннен бастап қазіргі жастарға дейін Қазақстанның барлық дерлік әншілері орындады, әрине, бүкіл халық ән шырқады. Бірақ еліміздің ең танымал композиторы ешқашан Композиторлар одағының мүшесі болған емес. Қазақстан Композиторлар Одағының мүшелігіне үш рет бекітілмеді, өйткені оның шарттарының бірі консерваторияда білім алу болғандықтан. Шәмшінің бұл атағы тек ол қайтыс болғаннан кейін – тәуелсіздік жылдарында ғана берілді. Ал республиканың халық әртісі атағы оның ауыр сырқатынан хабардар болып, қайтыс боларына екі ай қалғанда берілді.

1992 жылы 29 ақпанда қайтыс болды, Алматы қаласындағы Кеңсай зиратында жерленді.